Amour

Waar is liefde tegen bestendig? Doorstaat het inderdaad goede tijden én slechte tijden? Het zijn vragen die ik me zelf wel eens stel wanneer ik bijvoorbeeld een oud echtpaar langs de Oude Gracht zie schuifelen, gearmd om elkaar staande te houden. Ook in film zijn deze vragen niet weg te denken. Zo laat de Oostenrijkse regisseur Michael Haneke met zijn nieuwe parel Amour op ontroerende wijze zien wat er met zulke geliefdes gebeurt, wanneer ouderdom hen inhaalt. 

Met Amour laat Haneke zijn zachtere kant zien. Na de meesterwerken Caché en Das Weisse Band gaat deze film niet over grimmige sociale processen, maar over het leven van twee oudjes. Anne (Emmanuelle Riva) en Georges (Jean-Louis Trintignant) wonen zelfstandig in een mooi appartement midden in Parijs. Anne was pianolerares en nog steeds bezoeken ze samen graag concerten. Op een dag krijgt Anne echter een beroerte waarna ze langzaam aftakelt. Georges belooft haar dat ze niet naar een verpleegtehuis hoeft. Zelf zal hij voor haar zorgen. Tot het einde.

Net als in zijn voorgaande films creëert Haneke een explosie van emotie’s. Allereerst is er het aandoenlijke van de schuifelende Georges die elk moment voor zijn vrouw klaarstaat. Hij weet niet wat hem overkomt wanneer Anne haar eerste beroerte krijgt. Met angstige ogen zoekt hij contact, waarna hij met stramme benen naar de kraan loopt om zijn lief vervolgens met een natte handdoek te deppen. Vol adoratie helpt hij haar, wanneer ze weer thuis is, uit haar rolstoel, in haar bed. Tegelijkertijd kan hij het echter niet geloven. Het is ‘zijn’ Anne die zo aftakelt.

Ook speelt Haneke met ongemak. Lang staat de camera stil. In een van de eerste scènes zie je een theaterzaal vol mensen. Je kijkt recht op ze neer. Maar waar moet je op letten? Haneke houdt beelden zo lang vast dat het ongemak je bekruipt en je wilt wegdraaien. Het is te persoonlijk. Ook de shots in het huis waarin de acteurs zich van de camera af bewegen en gewoon ‘hun gang gaan’, leveren een absurd gevoel van misplaatsing op. Daarnaast hangt er constant een onheilspellende wolk. Hoe kunnen deze twee hulpeloze oudjes het nu alleen redden? Het wachten is op een val, een nieuwe beroerte, een indringer. Doordat Haneke de kijker aan het begin al een glimp van het einde geeft, weet je waar het verhaal naar toewerkt. Beter wordt Anne niet, maar hoe dood komt en wat dit met de liefde doet, werkt Haneke stap voor stap, met eenvoud maar vol liefde, uit.